بیماری کوشینگ چیست؟
بیماری کوشینگ که در اصطلاح «افزایش ترشح هورمون‌های قشر غده فوق کلیوی» هم نامیده می‌شود، زمانی اتفاق می‌افتد که بدن کورتیزول زیادی را تولید کند. کورتیزول، هورمونی است که توسط غدد فوق کلیوی تولید و ذخیره می‌شود. این غدد در واقع دو غده کوچک هستند که بالای کلیه قرار دارند. کورتیزول در زمانی که فرد استرس دارد، به بدن کمک زیادی می‌کند و وزن مناسب بدن، وضعیت پوست و ساختار بافت‌های بدن را هم تنظیم می‌کند. کاهش یا افزایش تولید این ماده‌ها بخصوص هورمون کورتیزول ممکن است باعث به خطر انداختن جان حیوانات هم شود.
علائم بیماری کوشینگ در سگها
بیماری کوشینگ معمولاً به آرامی پیشرفت می‌کند. علائم آن می‌تواند مانند سایر بیماری‌ها باشد و بیشتر اوقات با علائم افزایش سن حیوان اشتباه گرفته می‌شوند. اگر شما هم نشانه‌های بیماری کوشینگ را در سگتان می‌بینید، به نزد دامپزشک مراجعه کنید تا با تشخیص درست بتواند برای او نسخه بنویسد و مراحل درمان را سریع‌تر آغاز کند. در ادامه به علائم شایع بیماری کوشینگ در سگها اشاره می‌کنیم:
نشانه‌ها و علائم بیماری کوشینگ
- افزایش تشنگی و ادرار
- افزایش اشتها
- ریزش مو یا کاهش حجم موهای بدن سگ
- پوست نازک، رنگ پریده، زبر یا بیمار
- بزرگ شدن یا تورم شکم
- افزایش وزن
- ضعف و بی‌حالی
- پوست بیمار و عفونت ادراری
- تند نفس کشیدن
بیماری کوشینگ معمولاً در سگ‌های 6 ساله یا بزرگ‌تر دیده می‌شود. توله‌سگ‌هایی که ممکن است به این بیماری مبتلا بشوند از نژادهای سگ پاکوتاه، سگ بویی شکاری، سگ پشمالو، سگ راهنما، سگ بوکسر، سگ مخصوص شکار و مجروحین، سگ شپرد استرالیایی، سگ کاکر اسپانیل و سگ مالتیز هستند.
علت ابتلا به بیماری کوشینگ
شایع‌ترین علت بیماری کوشینگ در سگها، رشد خوش‌خیم غده هیپوفیز است. تومورهای بدخیم هیپوفیز ممکن است به‌ندرت باعث بیماری شوند. رشد خوش‌خیم این غده تقریباً در 80 الی 85 درصد از سگها رخ می‌دهد. تومورها در غده فوق کلیوی هم ممکن است وجود داشته باشند و رشد آن‌ها هم ممکن است در 50 درصد از سگها خوش‌خیم و در 50 درصد دیگر هم بدخیم باشد.
بیماری کوشینگ ممکن است به عنوان اثر جانبی استفاده بیش از حد از داروهای کورتیکواستروئید هم باشد که معمولاً برای درمان آلرژی، اختلالت ایمنی، سرطان و التهاب تجویز می‌شوند.
تشخیص بیماری کوشینگ
تشخیص بیماری کوشینگ می‌تواند خیلی سخت باشد؛ مخصوصاً اگر بیمار در مراحل اولیه ابتلا به این بیماری قرار داشته باشد. برای تشخیص کوشینگ نمی‌توان تنها به یک آزمایش اکتفا کرد. انجام دقیق آزمایش‌ها اهمیت زیادی دارد زیرا با کمک آن‌ها می‌توان بهترین گزینه را برای درمان سگ انتخاب کرد و با پیش‌بینی روند این بیماری می‌توان سگ را خیلی زود درمان کرد.
اولین مرحله تشخیص بیماری کوشینگ این است که دامپزشک باید اطلاعات دقیقی از سابقه پزشکی سگ به دست بیاورد، از سر تا دم سگ را با دقت معاینه نماید و فرآیندهای مختلف آزمایشگاهی مثل شمارش سلول‌های خونی، نمایش شیمیایی ترکیبات خون و تجزیه شیمیایی ادرار را هم باید به ترتیب انجام دهد. اگر نتایج این آزمایشات به گونه‌ای باشد که سگ مشکوک به ابتلا به بیماری کوشینگ باشد، دامپزشک آزمایش خونی به نام تست محرک ACTH یا LDDS (تست فرونشانی دگزامتازون) را از سگ می‌گیرد. این دو تست، آزمایشات هورمونی هستند که واکنش غده فوق کلیوی را با دقت ارزیابی می‌کنند. با تزریق ACTH یا دگزامتازون، غده فوق کلیوی بیش‌فعال واکنش متفاوتی را نسبت به تزریق این ماده نسبت به غده فوق کلیوی نرمال نشان می‌دهد. ممکن است دامپزشک انجام تست کراتینین ادرار را هم ضروری بداند.
در واقع دامپزشک‌ها در طی بازه زمانی خاصی چندین تست خون و ادرار را از سگها می‌گیرند و بعد نتایج آن را با وضعیت طبیعی بدن سگ مقایسه می‌کنند. در آخر، آزمایش فراصوت شکمی هم ممکن است برای سگ انجام شود که در واقع بخش مهمی از فرآیند تشخیص بیماری کوشینگ محسوب می‌شود. امواج فراصوت به دامپزشک کمک می‌کند تا بتواند غدد فوق کلیوی را ببیند و حتی سایز و وجود تومور را هم بتواند تشخیص بدهد. اگر توموری وجود داشته باشد، از پرتونگاری برای بررسی پخش تومور در بدن استفاده می‌شود.
درمان بیماری کوشینگ
برای درمان بیماری کوشینگ می‌توان از دارو استفاده کرد و یا سگ را جراحی کرد. ممکن است جراحی تنها در مواردی در نظر گرفته بشود که تومور غده فوق کلیوی در بدن سگتان پیدا شود. شایع‌ترین راه درمان این بیماری تجویز دارو است که برای درمان اکثر سگها استفاده می‌شود. دو نمونه از دارویی که برای درمان این بیماری بیشتر استفاده می‌شود شامل میتوتان و تریلوستان است. این داروها باعث توقف تولید کورتیزول می‌شوند و علائم این بیماری را هم کنترل می‌کنند. اکثر سگها با این داروها به خوبی درمان می‌شوند و معمولاً داروها اثرات جانبی خیلی کمی را به دنبال دارند. با این حال، سگ شما باید با دقت چکاب و معاینه شود و از او نمونه خون هم گرفته می‌شود.
پیش‌بینی زودهنگام بیماری کوشینگ
اگرچه این بیماری راه درمان خاصی ندارد ولی استفاده از دارو و مدیریت زودهنگام آن می‌تواند به سگ شما کمک کند تا چند سال بتواند به‌راحتی زندگی کند. به‌محض اینکه بیماری کوشینگ در سگ شما تشخیص داده شود تا آخر عمر نیاز به درمان دارد و لازم است تا حتماً دامپزشک، آزمایشات سگتان را زودبه‌زود تکرار کند تا واکنش بدن سگتان را نسبت به درمان به خوبی بررسی کند. دامپزشک به شما کمک خواهد کرد تا آزمایشات سگتان را به‌راحتی تکرار کنید تا هم خودتان و هم سگتان برای انجام مراحل درمانی به خوبی آماده شوید.
منبع: چطورپدیا